8 Mart Dünya Kadınlar Günü: Yakın tarihte Avrupa'nın ilham veren kadınları
8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Avrupa'nın 19 ilham verici kadını ve örnek mücadelelerini yazdık. Avrupalı kadınlar siyaset, sanat ve spordaki çalışmalarıyla birçok konuda büyük başarılara imza attı. Başbakanı, dağcısı, satranç oyuncusu ve yolsuzlukla mücadele eden savcı.. İste Avrupa'nın ilham veren kadınlarından bazıları.
Sanna Marin, Finlandiya
Sanna Marin, dünyanın en genç başbakanı. Siyasi kariyerine 2012 yılında başlayan 35 yaşındaki Marin, siyasi anlayışını "Benim için insan hakları, eşitlik veya insanların eşitliği hiçbir zaman fikir değil, ahlaki anlayışımın temelini oluşturuyor. Siyasetin rolü, insanlara karşı ayrımcılık yapan yapıları söküp değiştirmek" şeklinde açıklıyor.
Greta Thunberg, İsveç
Genç aktivist Greta Thunberg 3 yıl önce İsveç Parlamentosu önünde iklim değişikliğini protesto etmek için başladığı eylem ile adını dünyaya duyurdu.
"Gelecek için Cuma Günleri" adı altında cuma günleri okula gitmeyerek İsveç Parlamentosu önünde iklim değikliği için farkındalık yaratan Thunberg, dünyanın dört bir yanında kendisi gibi çocuklar da dahil olmak üzere binlerce kişiyi harekete geçirdi ve kitlesel eylemler düzenlendi.
Birleşmiş Milletler Zirvesi'nin açılışında söz alan Thunberg, "Boş sözlerinizle benim hayallerimi ve çocukluğumu çaldınız. Ama buna rağmen şanslılardanım. İnsanlar acı çekiyor. İnsanlar ölüyor. Bütün ekosistem çöküyor. Kitlesel bir yokoluşun başlangıcındayız ve bütün konuştuğunuz para ve ekonomik büyüme masalları. Bilim 30 yıldan fazla süredir kristal kadar net. Hala yüzünüzü çevirmeye ve hala politikalarınız ve çözümler hiçbir yere varmazken yeteri kadarını yaptığınızı söylemeye nasıl cüret edersiniz" sözleriyle gündeme damga vurmuştu.
Milena Kadieva, Bulgaristan
Milena Kadieva, kısa bir süre önce taban seviyesinde olağanüstü eylemler üstlenmesiyle Avrupa Kadınlar ödülünü kazandı. Kadieva ödülü, "Bir insan hakları avukatı olarak benim görevim her zaman kadınları ve kızları şiddete karşı korumak, toplumsal cinsiyet eşitliği için çalışmak ve muhtaç olanları desteklemekti. Avrupa'daki her aktif kadının tanınması, Avrupa'daki tüm kadın ve kızlara, eylemlerinin önemli olduğu ilham kaynağı. Tek bir kadının çalışmasının bile dünyayı değiştirebileceğinin bir işaretidir” sözleriyle kabul etti.
Laura Codruta Kövesi, Romanya
Romanya Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Müdürlüğü'nün eski başsavcısı olan Kövesi, bakanlara, belediye başkanlarına ve milletvekillerine karşı açtığı yolsuzluk davalarıyla ülkede önemli bir rol oynadı.
Kövesi, Romanya Sosyal Demokratları (PSD) iktidarı tarafından tartışmalı bir şekilde görevden alındı. Kövesi görevden alındığında Romanya'nın en yüksek profilli politikacılarından biri PSD'nin başı olan Liviu Dragnea, geçen mayıs ayında yolsuzluktan üç buçuk yıl hapse mahkum edildi.
Johanna Nejedlová, Çekya
Johanna Nejedlova, Çekya'da cinsiyetçiliğe karşı çıkarak, cinsiyet eşitliğine ulaşmaya yardımcı olan genç bir feminist grup olan Konsent'in kurucu ortağı.
2019 Avrupa Kadınlar Ödülleri'nde tanınan Nejedlová, 'taciz, saldırı veya tecavüz tehdidi altında kalıyorsa kadınların hem kişisel hem de profesyonel olarak gerçekten gelişmesinin beklenemeyeceği' görüşünde.
Kiki Dimoula, Yunanistan
Yunanistan'ın en tanınmış şairlerinden Kiki Dimoula, geçen ay 88 yaşında öldü. 1970'lerden itibaren 2009'da Avrupa Edebiyat Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödül aldı. 2002 yılında edebiyat başkanlığına seçilen üçüncü kadın olan Dimoula, Atina Akademisi'ne üye oldu.
Adele Haenel, Fransa
Fransız aktris Adele Haenel kısa bir süre önce, 1977'de 13 yaşındaki bir kıza tecavüz etmekle suçlanan film yönetmeni Roman Polanski'nin Cesar ödülü kazanmasının ardından salonu terk etti.
Kendisi de cinsel taciz mağduru olan Haenel, geçen sonbaharda Fransız yönetmen Christophe Ruggia tarafından 12 yaşında cinsel tacizde bulunduğunu söyleyerek şikayette bulunmuştu.
Judit Polgár, Macaristan
44 yaşındaki Macar satranç ustası Polgár, tüm zamanların en güçlü kadın satranç oyuncusu görülüyor. Polgár, satrancın erkek faaliyeti olarak görülmesine karşı, "Kadınlar, entelektüel faaliyet alanlarında, erkeklerinkine benzer sonuçlar elde edebiliyorlar. Satranç bir tür entelektüel faaliyettir, bu konuda her türlü ayrımcılığı reddediyoruz." diyor.
Aiste Ptakauske, Litvanya
Aiste Ptakauske, ödüllü bir yazar, film senaryo yazarı ve yönetmeni, kültür proje yöneticisi, öğretim görevlisi ve kültür koçu. Birden fazla alanda çalışmaları bulunan Ptakauske kendisini şöyle tanımlıyor, “Tek kelimeyle ben bir içerik yaratıcısıyım. Elbette başkalarının, özellikle kadınların güçlendirilmesi benim için çok ve çok önemli.”
Vita Liberte, Letonya
Avukat ve girişimci olarak Riga hukuk bürosunun genel müdürü Vita Liberte, erkek egemen yönetim kurulu toplantıları ve mahkeme salonlarında yer alıyor. Prestijli New York Üniversitesi mezunu Liberte, yerel ve uluslararası konferanslarda popüler bir konuşmacı olarak yer alıyor.
Liberte Euronews’e yaptığı açıklamada, “En etkili ekiplerin, her biri farklı bireysel güçler, beceriler ve bakış açıları getiren farklı insanlardan oluşan takımlardan oluştuğuna inanıyorum” dedi.
Kaja Kallas, Estonya
Kaja Kallas, muhalefetteki Estonya Reform Partisi'nin başkanı ve cinsiyet eşitliği mücadelesi veren genç bir siyasetçi. Bir yıl önce Estonya'nın ilk kadın başbakanı olmaya aday Kallas parlamento tarafında reddedilmişti.
Antoinette Spaak, Belçika
Antoinette Spaak, Belçikalı feminist ve politikacı. Babası Belçikalı devlet adamı Paul-Henri Spaak'ın içinde yer aldığı ön démocratique des francophones (FDF) liderliğini devraldığında siyasi partinin başına geçen ilk Belçikalı kadın oldu. 1988-1991 yılları arasında, Belçika'nın Fransız Topluluğu Konseyi'ne başkanlık ettiği Brüksel seçmenleri meclis üyeliği yaptı. Ayrıca 1979 - 1984 ve 1994 – 1999 yılları arasında Avrupa Parlamentosu üyeliği yaptı.
Fátima Cardoso, Portekiz
54 yaşındaki Fátima Cardoso, toplum üzerinde büyük etkisi olan ödüllü bir onkolog. Avrupa Onkoloji Okulu (ESO), İleri Meme Kanseri Küresel İttifakı ile birlikte 2019'a İleri Meme Kanseri'nin önemini anlama ve buna karşı küresel bir ittifak başlatma konusundaki öngörüleri nedeniyle 2019 İleri Meme Kanseri Ödülü'ne layık görüldü.
Monica Cirinnà, İtalya
58 yaşındaki Monica Cirinnà, 20 yıl boyunca Roma Belediyesi'nde görev yaptı. Çevre, kadın ve hayvan hakları aktivistliği yapan, Cirinnà Roma'nın hayvan hakları için ilk ofisi açtı. Eski Roma Belediye Başkanı Gianni Alemanno'yu kabineye daha fazla kadın atamaya zorladı ve eş cinsel evlilik ve heteroseksüel evlilik arasındaki eşitlik için savaştı.
Doreen Lawrence, UK
1993 yılında oğlu Stephen'ın ırkçılık nedeniyle öldürülmesinden sonra, Doreen Lawrence polis hizmetinde reform yapmak için kampanya yürüttü ve sonunda Birleşik Krallık adalet sistemini değiştirecek bir soruşturma başlattı.
Lawrence, dezavantajlı gençleri, profesyonel hedeflerine ulaşmak için ayrımcılığın üstesinden gelmelerini amaçlayan bir vakıf kurdu.
Svetlana Gannushkina, Rusya
Svetlana Gannushkina, Rus haklarının önde gelen aktivistlerinden. 1942 yılında Moskova'da doğan ve yıllarca matematik profesörü olarak çalışan Gannushkina, 1990'da Rusya'daki göçmenlere ve mültecilere destek, insani yardım ve eğitim sağlayan bir sivil toplum kuruluşu olan Sivil Yardım Komitesi'ni kurdu.
Rusya Cumhurbaşkanlığı İnsan Hakları Konseyi üyeliği yaptı ve Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterildi.
Christiane Brunner, İsviçre
Christiane Brunner 1991'de ülkenin ilk kadın grevinde sokaklara çıkan neredeyse yarım milyon İsviçreli kadından sorumluydu. 1969'da İsviçre'de Kadın Kurtuluş Hareketi'ni (MLF) kurdu. Avukat olarak çalışan Brunner sendikalara ve İsviçre Sosyalist Partisine başkanlık etti.
Tetyana Yalovchak, Ukrayna
Tetiana Yalovchak, dünyanın yedi kıtasının en yüksek zirvelerini fetheden ilk Ukraynalı kadın. Spordaki başarılarının yanı sıra Yalovchaki başarılı bir motivasyon konuşmacısı.
Kaynak: Euronews